جراحی تیروئید بدخیم (سرطان): مراحل، عوارض و مراقبت‌های بعد از عمل

فهرست مطالب:

• چرا برای درمان سرطان تیروئید بدخیم، نیاز به جراحی داریم؟
• مراحل درمان قطعی سرطان تیروئید به چه صورتی است؟
• تشخیص و ارزیابی اولیه
• جراحی تیروئید بدخیم
• درمان مکمل با ید رادیواکتیو
• هورمون‌ درمانی جایگزین تیروئید
• پیگیری و مراقبت‌های بعد از عمل تیروئید
• عوارض احتمالی پس از جراحی تیروئید بدخیم
• صدای رضایت مراجعین

غده تیروئید یکی از اجزای مهم بدن است که وظیفه تنظیم سوخت‌ و ساز، تعادل دمای بدن، رشد سلولی و عملکرد طبیعی اندام‌های حیاتی را بر عهده دارد. ولی اگر سلول‌های این غده به‌ طور غیرطبیعی رشد کنند و از کنترل خارج شوند، احتمال بروز سرطان تیروئید وجود دارد. در چنین شرایطی، جراحی تیروئید بدخیم به ‌عنوان اصلی‌ترین و موثرترین روش درمان مطرح می‌شود و نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل و حذف بافت‌های سرطانی دارد. در اینجا همراه شما هستیم تا هرآنچه که لازم است درباره روند جراحی سرطان تیروئید، جزئیات جراحی و مراقبت‌های حیاتی پس از آن بدانید، به زبانی ساده و روشن توضیح دهیم.

چرا برای درمان سرطان تیروئید بدخیم، نیاز به جراحی داریم؟

سرطان تیروئید با رشد غیرطبیعی سلول‌های غده همراه است و این سلول‌ها می‌توانند به سرعت تکثیر شده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند. جراحی با برداشتن بخشی یا تمام غده تیروئید، منبع اصلی سلول‌های سرطانی را حذف کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند. علاوه بر حذف غده، جراحی سرطان تیروئید این امکان را فراهم می‌کند که گره‌های لنفاوی اطراف تیروئید که اولین محل انتشار سرطان هستند، بررسی و در صورت نیاز برداشته شوند. این کار به افزایش احتمال موفقیت درمان قطعی تیروئید کمک فراوانی می‌کند. همچنین جراحی اجازه می‌دهد تا نمونه‌ای از بافت تیروئید برای تشخیص دقیق نوع و درجه سرطان تیروئید گرفته شود. این تشخیص دقیق، مسیر درمانی فرد را مشخص کرده و در صورت نیاز، درمان‌های تکمیلی مانند هورمون درمانی یا ید رادیواکتیو صورت می‌گیرد.

مراحل درمان قطعی سرطان تیروئید به چه صورتی است؟

درمان سرطان تیروئید بخصوص در مواردی که جراحی تیروئید بدخیم ضرورت دارد، شامل چند مرحله است که با هدف حذف کامل سلول‌های سرطانی و کاهش خطر بازگشت بیماری انجام می‌شود. رعایت این مراحل، کلید موفقیت در درمان قطعی تیروئید و حفظ سلامت بیمار محسوب می‌شود.

تشخیص و ارزیابی اولیه

اولین گام در درمان سرطان تیروئید، تشخیص دقیق نوع و مرحله بیماری است. از طریق آزمایش خون، سونوگرافی گردن، اسکن ید رادیواکتیو و در برخی موارد بیوپسی سوزنی (FNA) می‌توان نوع سرطان تیروئید و میزان گسترش آن را مشخص کرد. این مرحله به پزشک کمک می‌کند بهترین روش جراحی سرطان تیروئید و برنامه درمانی تکمیلی را مشخص نماید.

جراحی تیروئید بدخیم

جراحی تیروئید بدخیم اصلی‌ترین مرحله درمان محسوب می‌شود. بسته به نوع و وسعت سرطان، جراح ممکن است بخشی یا تمام غده تیروئید را بردارد. همچنین گاهی گره‌های لنفاوی مجاور هم برداشته می‌شوند تا خطر انتشار سرطان به حداقل برسد. انتخاب نوع جراحی و میزان برداشت غده، بر اساس شدت بیماری و شرایط بالینی بیمار صورت می‌گیرد.

درمان مکمل با ید رادیواکتیو

پس از جراحی، در برخی موارد برای درمان قطعی سرطان تیروئید و کنترل بیماری از روش ید رادیواکتیو استفاده می‌شود. این روش به تخریب سلول‌های سرطانی باقی‌مانده و کاهش احتمال بازگشت سرطان کمک می‌کند. معمولا این درمان بعد از جراحی کامل تیروئید و تحت نظارت دقیق متخصص غدد صورت می‌گیرد.

تأثیر درمان‌های کمکی فقط در صورتی است که جراحی به‌صورت کامل انجام شده باشد؛ در جراحی‌های ناقص، هیچ‌کدام از درمان‌های دیگر اثری نخواهند داشت.

هورمون‌ درمانی جایگزین تیروئید

پس از برداشتن بخشی یا تمام تیروئید، بیمار نیازمند مصرف قرص‌های هورمون تیروئید است تا سطح هورمون‌ها در بدن تثبیت شود. این مرحله به عنوان بخشی از درمان قطعی تیروئید ضروری است و به پیشگیری از کم‌کاری تیروئید و کنترل سطح هورمون TSH کمک می‌کند.

پیگیری و مراقبت‌های بعد از عمل تیروئید

مراقبت‌های بعد از جراحی تیروئید و درمان تکمیلی، شامل آزمایش‌های دوره‌ای خون، سونوگرافی و اسکن ید رادیواکتیو است. این پیگیری‌ها به تشخیص زودهنگام هرگونه عود سرطان کمک می‌کنند و جزء مهم‌ترین مراحل مراقبت‌های بعد از عمل تیروئید محسوب می‌شوند.

مراقبت‌های بعد از عمل تیروئید

1. استراحت و خواب کافی: سر خود را با ۲–۳ بالش بالا نگه دارید و هنگام خستگی استراحت کنید.
2. تغذیه و مایعات: روز اول فقط مایعات، روز سوم به بعد غذاهای نرم مثل پوره و نیمرو، پس از ۱۰ روز رژیم معمولی را می‌توانید به تدریج شروع کنید. حتما، روزانه ۶–۸ لیوان آب بنوشید.
3. مراقبت از زخم: زخم را خشک نگه دارید، از پماد یا کرم استفاده نکنید و بعد از بهبود، ضدآفتاب بزنید.
4. فعالیت‌ها: از کشیدن گردن، ورزش سنگین و بلند کردن اجسام حداقل تا ۳ هفته خودداری کنید.
5. رانندگی: زمان مناسب را از پزشک بپرسید.
6. داروهای تیروئید: لووتیروکسین طبق دستور پزشک و صبح‌ها نیم ساعت قبل از صبحانه مصرف شود.
7. کلسیم و ویتامین D: برای پیشگیری از کاهش کلسیم، مکمل‌ها را مرتب مصرف کنید. همچنین، علائم کاهش کلسیم (انقباض دست و پا، گزگز و کرامپ) را سریعا به پزشک اطلاع دهید.

عوارض احتمالی پس از جراحی تیروئید بدخیم

اهمیت دقت جراح و چکاپ‌های منظم بعد از جراحی تیروئید بدخیم

در جراحی تیروئید بدخیم، دقت و مهارت جراح نقش تعیین ‌کننده‌ای در موفقیت درمان دارد. کوچک‌ترین خطا در حفظ اعصاب حنجره یا غدد پاراتیروئید می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند، بنابراین، انتخاب یک مرکز تخصصی با جراحان حرفه‌ای و با تجربه، اهمیت زیادی دارد. علاوه بر جراحی، مراقبت‌های بعد از عمل به اندازه خود جراحی اهمیت دارد. بیماران باید تحت نظر پزشک، آزمایش‌های هورمون تیروئید و بررسی سطح کلسیم را به‌ طور منظم انجام دهند. این پیگیری‌ها معمولا بین ۲ تا ۵ سال ادامه دارد تا بازگشت بیماری به موقع شناسایی و مدیریت شود.

در نووا کلینیک، جراحی تیروئید بدخیم با ترکیب تجربه بالینی، دانش تخصصی و فناوری‌های مدرن انجام می‌شود. تیم جراحی این کلینیک با بررسی دقیق شرایط هر بیمار، روش مناسب را انتخاب می‌کند و تمام مراحل پیش و پس از عمل را با دقت و مراقبت کامل مدیریت می‌نماید. علاوه بر مهارت جراحان، این کلینیک توجه ویژه‌ای به مراقبت‌های بعد از عمل دارد و برنامه پیگیری ۲ تا ۵ ساله برای کنترل وضعیت بیمار و پیشگیری از بازگشت بیماری در نظر گرفته می‎‌شود. همچنین در صورتی که نیاز به راهنمایی دارید، خدمات مشاوره تخصصی رایگان نووا کلینیک در دسترس شماست تا پاسخ تمام پرسش‌های خود را از متخصصان دریافت کنید.

کلام آخر

جراحی تیروئید بدخیم فرایندی حساس است که موفقیت آن به مهارت جراح و پیگیری دقیق پس از عمل بستگی دارد. پس رعایت مراقبت‌های لازم، آزمایش‌های منظم و انتخاب دکتر باتجربه، عامل‌های بسیار مهمی در کاهش عوارض و بازگشت بیماری هستند.

سوالات متداول