عمل جراحی پرکاری تیروئید یکی از موضوعات پیچیده و حساس در حوزه پزشکی است که باید با دقت و بررسی کامل انجام شود. به طور معمول، جراحی برای بیمارانی که به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند یا از عوارض جانبی این درمان ها رنج می برند، انجام می شود. در ادامه به ۱۰ حقیقت مهم درباره این نوع عمل جراحی می پردازیم؛ نکاتی که برای افراد مبتلا به پرکاری تیروئید یا کسانی که به نوعی درگیر این موضوع هستند، می تواند بسیار مفید باشد.
فهرست مطالب:
- عمل جراحی پرکاری تیروئید آخرین گزینه درمانی نیست
- هر نوع جراحی تیروئید با ریسک هایی همراه است
- پیامدهای هورمونی و مدیریت دارویی پس از عمل جراحی پرکاری تیروئید
- مدت زمان بستری کوتاه است
- انواع روش های عمل جراحی پرکاری تیروئید: توتال و ساب توتال
- عوارض بلند مدت پرکاری تیروئید و اهمیت درمان به موقع
- تغییرات متابولیک و نیاز به پیگیری هورمونی پس از جراحی پرکاری تیروئید
- عوارض بلند مدت جراحی و راهکارهای پیشگیرانه
- اهمیت پیگیری های منظم و کنترل هورمونی بعد از جراحی
- پیشرفت تکنیک های عمل جراحی پرکاری تیروئید
1. عمل جراحی پرکاری تیروئید آخرین گزینه درمانی نیست
عمل جراحی پرکاری تیروئید اغلب زمانی انتخاب می شود که گزینه های دیگر مانند درمان دارویی یا ید رادیو اکتیو موثر نباشند. در ابتدا، پزشکان سعی می کنند بیماری را با داروهای مناسب درمان کنند. این داروها به کاهش تولید هورمون تیروئید کمک می کنند. اگر این درمان ها موثر نباشند یا بیمار عوارض جانبی شدیدی از داروها تجربه کند، درمان پرکاری تیروئید با ید رادیو اکتیو توصیه می شود. اگر این روش ها هم موفق نباشند، جراحی گزینه بعدی است. در برخی موارد، به ویژه در بیمارانی که گواتر (بزرگ شدگی غده تیروئید) دارند، جراحی می تواند به عنوان اولین گزینه درمانی در نظر گرفته شود.
2. هر نوع جراحی تیروئید با ریسک هایی همراه است
به طور کلی، تمام عمل های جراحی ریسک هایی به همراه دارند و عمل جراحی پرکاری تیروئید نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از بزرگ ترین خطرات این جراحی، آسیب به عصب های حنجره ای است که مسئول حرکت تارهای صوتی هستند. آسیب دیدگی در این بخش، می تواند منجر به تغییر صدا و یا مشکل در بلع شود. همچنین، خونریزی، عفونت و حتی مشکلاتی مانند ترشح بیش از حد کلسیم از غدد پاراتیروئید (غدد کوچک کنار تیروئید که مسئول تولید هورمون پاراتیروئید هستند)، نیز از دیگر ریسک های جراحی تیروئید به شمار می آیند. بنابراین، انتخاب جراح ماهر و با تجربه برای انجام این جراحی بسیار مهم است.
3. پیامدهای هورمونی و مدیریت دارویی پس از عمل جراحی پرکاری تیروئید
بعد از عمل جراحی پرکاری تیروئید، به ویژه اگر جراحی کامل تیروئید انجام شود، این غده دیگر قادر به تولید هورمون های تیروئید نخواهد بود. هورمون های تیروئید نقش مهمی در تنظیم سوخت و ساز بدن دارند و کمبود آن ها می تواند به بروز علائم کم کاری تیروئید مانند خستگی، افسردگی، افزایش وزن و کاهش توانایی ذهنی منجر شود. به همین دلیل، پس از جراحی، برای بیماران داروهای مناسب (معمولاً قرص لووتیروکسین) تجویز می شود. این درمان نیازمند تنظیم دوز دقیق است و بیمار باید به طور منظم تحت نظر پزشک قرار گیرد.
4. مدت زمان بستری کوتاه است
در عمل جراحی پرکاری تیروئید بیماران نیاز به بستری طولانی مدت ندارند. در بیشتر موارد، بیماران یک یا دو روز پس از عمل می توانند به خانه بازگردند و فعالیت های روزمره خود را از سر گیرند. در جراحی های با فناوری های نوین، به ویژه مواردی که از تکنیک های کم تهاجم و اندوسکوپیک استفاده می کنند، مدت زمان دوره بهبودی کوتاه تر خواهد بود. با این حال، بیماران ممکن است برای چند هفته پس از عمل نیاز به استراحت و اجتناب از فعالیت های سنگین داشته باشند. همچنین، درد و تورم در ناحیه گردن اغلب در هفته اول پس از جراحی به طور چشمگیری کاهش می یابد.
5. انواع روش های عمل جراحی پرکاری تیروئید: توتال و ساب توتال
عمل جراحی پرکاری تیروئید، با توجه به وضعیت بیمار و شدت بیماری، به دو طریق انجام می شود:
- تیروئیدکتومی توتال: در این نوع جراحی غده تیروئید به طور کامل برداشته می شود. این روش اغلب برای بیمارانی که به درمان های دارویی پاسخ نداده اند یا دچار گواتر بزرگ یا مشکلات جدی تیروئید هستند، انتخاب می شود. در این حالت، بیمار نیاز به درمان مادام العمر با هورمون تیروئید دارد.
- تیروئیدکتومی ساب توتال: در این جراحی تنها قسمتی از غده تیروئید که تولید هورمون بیش از حد دارد، برداشته می شود. اگر بخش باقی مانده از غده تیروئید سالم باشد، ممکن است بیمار به درمان هورمونی نیاز نداشته باشد. هر چند در بسیاری از موارد، بیماران به هورمون تیروئید به صورت دارو درمانی نیز نیاز پیدا خواهند کرد.
6. عوارض بلند مدت پرکاری تیروئید و اهمیت درمان به موقع
اگر درمان پرکاری تیروئید به موقع انجام نشود، می تواند به مشکلات جدی تری در بدن منجر شود. افزایش سطح هورمون تیروئید، فشار خون را بالا برده و خطر بیماری های قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد. همچنین، پرکاری تیروئید در بلند مدت، باعث پوکی استخوان و کاهش تراکم استخوان ها می شود. در موارد نادر، این وضعیت می تواند منجر به فلج دوره ای تیروتوکسیک (یک حالت بحرانی ناشی از افزایش شدید هورمون تیروئید) شود. عمل جراحی پرکاری تیروئید این خطرات را کاهش می دهد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود می بخشد.
7. تغییرات متابولیک و نیاز به پیگیری هورمونی پس از جراحی پرکاری تیروئید
پس از عمل جراحی پرکاری تیروئید، به دلیل تغییرات در سطح هورمون های تیروئید، بیمار ممکن است با مشکلات متابولیکی مواجه شود. از مهم ترین این تغییرات می توان به کاهش یا افزایش وزن، احساس خستگی مفرط، تغییر در خواب و حتی اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اضطراب اشاره کرد. به همین دلیل، درمان هورمونی و پیگیری منظم وضعیت هورمونی بعد از جراحی اهمیت دارد.
8. عوارض بلند مدت جراحی و راهکارهای پیشگیرانه
عمل جراحی پرکاری تیروئید ممکن است عوارض طولانی مدتی نیز در پی داشته باشد. به ویژه در صورت آسیب به غدد پاراتیروئید، این احتمال وجود دارد که بیمار دچار کاهش سطح کلسیم در خون شود. این وضعیت می تواند منجر به علائمی مانند کرامپ های عضلانی، اختلالات حسی و حتی تشنج شود. این مشکلات معمولاً با مصرف مکمل های کلسیم و ویتامین D کنترل خواهند شد. همچنین، آسیب به بافت های اطراف غده تیروئید ممکن است مشکلاتی مانند تغییر صدا یا دشواری در بلع ایجاد کند. آگاهی از خطرات، عوارض و روند بهبودی میتواند به بیماران کمک کند تا آگاهانه تر تصمیم بگیرند.
9. اهمیت پیگیری های منظم و کنترل هورمونی بعد از جراحی
پیگیری های دوره ای، پس از انجام عمل جراحی پرکاری تیروئید، از اهمیت زیادی برخوردار است. مهم ترین بخش این پیگیری ها، انجام آزمایش های خون برای اندازه گیری سطح هورمون های تیروئید (TSH،T3 و T4) است. پزشک ممکن است دوز داروهای تیروئید بیمار را تغییر دهد تا از بروز علائم کم کاری یا پرکاری تیروئید جلوگیری کند. علاوه بر این، در صورتی که غده تیروئید به طور کامل برداشته شده باشد، بررسی سطح کلسیم و عملکرد غدد پاراتیروئید نیز ضروری است.
برای شروع درمان قطعی پرکاری تیروئید با جراحی، همین امروز اقدام کنید.
برای دریافت مشاوره تخصصی و انتخاب روش مناسب از ما مشاوره بگیرید
10. پیشرفت تکنیک های عمل جراحی پرکاری تیروئید
با پیشرفت تکنولوژی های جراحی، روش های جدیدتر و کم تهاجم در جراحی تیروئید به کار گرفته می شود. یکی از این روش ها، جراحی تیروئید از طریق برش های کوچک و استفاده از دوربین های اندوسکوپیک است. این تکنیک ها باعث کاهش میزان درد، تورم و مدت زمان بستری بیمار می شوند. همچنین، این روش ها میتوانند به کاهش ریسک عوارضی مانند آسیب به اعصاب و غدد پاراتیروئید کمک کنند. بیمارانی که این نوع جراحی ها را انجام می دهند، معمولاً بهبودی سریع تری خواهند داشت. به طور کلی، این پیشرفت ها نقش مهمی در افزایش رضایت بیماران و بهبود نتایج درمانی ایفا کرده اند. با ادامه تحقیقات و توسعه فناوری های نوین، انتظار می رود در آینده جراحی های تیروئید با دقت و ایمنی بیشتری انجام شوند.
سوالات متداول
اگر کل غده حذف نشده باشد یا بافت باقیمانده فعال باشد، ممکن است پرکاری ادامه یابد یا عود کند، بنابراین پیگیری منظم ضروری است.
جراحی تیروئید شامل حذف بخشی یا کل غده تیروئید است و معمولاً زمانی پیشنهاد میشود که دارو یا ید رادیواکتیو نتواند بیماری را کنترل کند یا غده بسیار بزرگ شده باشد.
در بسیاری از بیماران، بله، اما همچنان نیاز به پیگیری و کنترل هورمونها وجود دارد.
بله، تا حد امکان سطح هورمونها باید در محدوده طبیعی باشد تا خطر عوارض حین و بعد از عمل کاهش یابد.
