سرطان‌های آدرنال به تومورهای بدخیمی اطلاق می‌شود که در غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی) ایجاد می‌شوند. این غدد در بالای هر کلیه قرار دارند و مسئول تولید هورمون‌های مختلفی هستند که برای تنظیم عملکردهای بدن اهمیت زیادی دارند. سرطان‌های آدرنال می‌توانند از سلول‌های مختلف درون غده آدرنال منشأ بگیرند و معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- سرطان قشر آدرنال (Adrenal Cortex Cancer):
- قشر آدرنال بخش بیرونی غده آدرنال است که هورمون‌هایی مانند کورتیزول، آلدسترون و آندروژن‌ها را تولید می‌کند.
- تومورهای قشر آدرنال به دو نوع عمده تقسیم می‌شوند:
- آدنوکارسینوما (Adrenocortical Carcinoma): این نوع سرطان بسیار نادر است و از سلول‌های قشر آدرنال آغاز می‌شود. این سرطان می‌تواند به سرعت رشد کند و به سایر قسمت‌های بدن (متاستاز) سرایت کند. علائم آن شامل فشار خون بالا، افزایش وزن، دیابت، تغییرات در سطح هورمون‌ها و در برخی موارد، تغییرات پوستی و جسمی مانند چاقی شکمی و موهای زائد غیرعادی در زنان است.
- آدنوما (Adrenal Adenoma): این تومورهای خوش‌خیم ممکن است هورمون‌هایی تولید کنند یا فاقد فعالیت هورمونی باشند. در صورتی که آدرنوم هورمون‌های اضافی تولید کند، ممکن است علائمی مشابه با آدنوکارسینوما ایجاد کند.
- سرطان مغز آدرنال (Adrenal Medullary Cancer):
- مغز آدرنال قسمت داخلی غده آدرنال است که مسئول تولید هورمون‌های اپی‌نفرین (آدرنالین) و نوراپی‌نفرین است.
- تومورهای مغزی آدرنال معمولاً به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- فئوکروموسیتوما (Pheochromocytoma): این نوع تومور به طور معمول خوش‌خیم است، اما در برخی موارد می‌تواند بدخیم شود. فئوکروموسیتوما معمولاً باعث ترشح بیش از حد اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین می‌شود که می‌تواند به علائمی مانند فشار خون بالا، تعریق زیاد، سردرد، ضربان قلب سریع و اضطراب منجر شود.
- نورواندوکرین تومورها (Neuroendocrine Tumors): این تومورها نادرتر هستند و می‌توانند از سلول‌های نورواندوکرین در مغز آدرنال نشأت بگیرند. این تومورها معمولاً به سرعت رشد می‌کنند و می‌توانند متاستاز دهند.
علائم سرطان‌های آدرنال:
علائم سرطان‌های آدرنال به نوع تومور و هورمون‌های تولیدی آن بستگی دارند. از جمله علائم عمومی این سرطان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فشار خون بالا
- کاهش یا افزایش وزن
- تغییرات در پوست (چاقی شکمی، خطوط کششی)
- تغییرات هورمونی (رشد موهای زائد، آکنه)
- سردرد و تعریق زیاد
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- خستگی و ضعف
تشخیص و درمان:
تشخیص سرطان‌های آدرنال معمولاً از طریق آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی، یا سونوگرافی انجام می‌شود. همچنین ممکن است آزمایش‌های خون و ادرار برای ارزیابی سطح هورمون‌ها و شناسایی علائم تولید بیش از حد هورمون‌های خاص انجام شود.
درمان سرطان‌های آدرنال به نوع و مرحله سرطان بستگی دارد. گزینه‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:
- جراحی: برای برداشتن تومورهای آدرنال، جراحی معمولاً اولین گزینه درمانی است.
- شیمی‌درمانی: در مواردی که سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد، شیمی‌درمانی می‌تواند برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده شود.
- رادیوتراپی: در برخی موارد، درمان با اشعه برای کاهش اندازه تومور یا درمان متاستازها مفید است.
- درمان هدفمند و ایمونوتراپی: در موارد خاص، درمان‌های هدفمند یا ایمونوتراپی برای هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی و تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شوند.
پیش‌آگهی بیماران مبتلا به سرطان آدرنال بستگی به نوع و مرحله سرطان، درمان‌های انجام شده و وضعیت عمومی بیمار دارد.
